دانشکده پرستاری و مامایی

معرفی رشته پرستاری:

معرفی رشته

سلامت از مهمترین موهبت های الهی و از اساسی ترین نیازها و شاخص های توسعه یافتگی جوامع بشری است. سلامت ، حق اساسی انسانها است و تلاش برای تامین آن موجب گسترش رشته های مرتبط در علوم سلامت گردیده است . در این میان، رشته پرستاری با سابقه طولانی خدمات مراقبتی به عنوان یکی از رشته های دانشگاهی، همپای پیچیدگی نیازهای انسان و گسترش علم و فن آوری پیشرفت های زیادی نموده است. نیاز به خدمات تخصصی پرستاری موجب توسعه این رشته هم از لحاظ محتوا و هم از لحاظ مقاطع تحصیلی گردیده است.

تعریف رشته:

رشته پرستاری شاخه ای از علوم سلامت است که به ارائه مراقبت های سلامت مبتنی بر دانش و توانمندی های حرفه ای لازم در راستای تامین، حفظ و ارتقاء سلامت فرد ، خانواده و جامعه در ابعاد جسمی ، روانی ، اجتماعی و معنوی از پیشگیری تا نوتوانی می پردازد.

تاریخچه و سیر تکاملی دوره در جهان و ایران:

از اواسط قرن نوزدهم،با دانشگاهی شدن رشته پرستاری نوین در مقطع لیسانس در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه رو به گسترش نهاد. پرستاری در ایران ریشه در صدر اسلام دارد. آموزش پرستاری در سال 1294 در شهر ارومیه توسط مبلغ مذهبی آغاز گردید در سال 1295 اولین آموزشگاه پرستاری در شهر تبریز توسط گروهی مذهبی دوره سه ساله پرستاری را با پذیرش داوطلبان دختر و با مدرک سوم متوسطه آغاز نمود. تبریز سال 1315 شمسی، اساسنامه آموزشگاه های پرستاری به تصویب شورای عالی معاف رسید و در مهر ماه 1316، برنامه دروس پرستاری مورد تایید شورای یاد شده قرار گرفت. در پی آن آموزشگاه های پرستاری نفت آبادان (1320)، شیر و خورشید سابق و همدان (1327)،تهران (1328)نمازی شیراز (1333)، رشت ، کرمانشاه و جرجانی مشهد(13338) اقدام به پذیرش داوطلبین با مدرک دیپلم کامل متوسطه برای دوره سه ساله پرستاری نمودند . در سال 1331 در بخش وزارت بهداری، بخش آموزش پرستاری به عنوان یکی از زیر بخش های واحد پرستاری ایجاد شد . هدف از ایجاد این بخش گسترش مراکز آموزش پرستاری و تدوین استاندارهای آموزش پرستاری و توانمند سازی مدرسان پرستاری برای طراحی، برنامه ریزی، آموزش پرستاری و تدوین استاندارهای آموزش پرستاری و توانمند سازی مدرسان پرستاری برای طراحی،برنامه ریزی، آموزش و ارزشیابی بود. بخش آموزش پرستاری وزارت بهداری با همکاری اعضاء انجمن پرستاری زیر نظر وزارت علوم اقدام به برنامه ریزی در مقاطع پرستاری فوق دیپلم،لیسانس و فوق لیسانس پرستاری نمود. طی اولین گردهمایی پرستاری نمود. طی سال 1344، نخستین دوره آموزش چهارساله (لیسانس) پرستاری (BScN)توسط انستیتو عالی پرستاری فیروزگر آغاز شد . به دنبال آن دانش آموختگان سایر آموزشگاه ها به منظور کسب مدرک لیسانس ، دوره تکمیلی لیسانس را طی نمودند. پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و تاسیس ستاد انقلاب فرهنگی در سال 1359، شاخه پرستاری ستاد یاد شده اقدام به بازنگری متمرکز برنامه های پرستاری نمود. در پی نیاز شدید به خدمات پرستاری پس از یک دوره تعطیلی دانشگاه ها و رویداد جنگ تحمیلی ، دوره 2 ساله کاردانی پرستاری در سال 1361 توسط ستاد تصویب و بر اساس ضوابط مصوب ستاد انقلاب فرهنگی دانشکده پرستاری علوم پزشکی ایران، انستیتوهای پرستاری فیروزگر و آموزشگاه های عالی پرستاری اقدام به پذیرش داوطلبان مرد و زن دارای دیپلم کامل متوسطه از طریق آزمون سراسری نمودند. در سال 1361 گروه پرستاری دانشکده پرستاری علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس تاسیس و به

پذیرش دانشجو در مقطع فوق لیسانس آموزش و مدیریت پرستاری با گرایش های مورد تصویب (5گرایش )و گروه پرستاری دانشکده علوم پیراپزشکی دانشگاه امام حسین(ع)نیز در سال 1363 فعالیت های آموزشی خود را با پذیرش دانشجوی پرستاری در مقطع کاردانی آغاز کرد. در سال 1364 با تصویب برنامه کارشناسی ناپیوسته پرستاری با حداقل دوره دو سال به منظور ادامه تحصیل دانش آموختگان مقطع کاردانی رشته پرستاری ، مراکز آموزش عالی پرستاری اقدام به پذیرش دانشجو در این مقطع نمودند. با تشکیل وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی، در سال 1365 و ایجاد دانشکده های پرستاری و مامایی،کیفیت آموزش پرستاری ارتقاء یافت. به دنبال آن، فعالیت آموزشی پرستاران در حوزه ستادی معاونت آموزشی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی در ابعاد مختلف برنامه ریزی،گسترش،ارزشیابی و بازآموزی شکل تازه ای به خود گرفت. در سال 1366 شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از نظر خواهی از شاخه پرستاری دوره کاردانی را لغو و مجددا برنامه کارشناسی پیوسته پرستاری تصویب شد و دانشکده های پرستاری و مامایی علاوه بر پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ناپیوسته اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی پیوسته نیز نمودند. سال 1369 برنامه های اموزش کارشناس پرستاری با تمرکز با رویکرد جامعه نگر بازنگری شد، به طوریکه با در نظر گرفتن آیین نامه های موجود ضمن تغییر در محتوی دروس، روش آموزش نظری و بالینی، بخشی از کارآموزی در دو نیمسال آخر به صورت کارآموزی در عرصه منظور شد. در سال 1374،برنامه کارشناسی پرستاری در راستای آموزش جامعه نگر بازنگری و به تصویب شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و اموزش عالی رسید. پس از تشکیل شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در وزارت بهداشت ، درمان و اموزش پزشکی ،این برنامه تحت نظارت کامل وزارت منبوع قرار گرفت.